2. Behandeling

Uitgangspunt

Behandeling zonder het inschakelen van expertise (basiswondzorg) mag alleen wanneer ​​er sprake is van een wond met een te verwachten ongecompliceerde genezing (binnen 3 weken) of ten minste voldoende genezingstendens in de eerste weken. Voor meer informatie; zie indeling wondzorgcategorieën [8,9].

Verloop

  • Stel voor de eerste drie weken een diagnose en behandelplan op in overleg met de patiënt die zich presenteert met een wond, leg dit vast in het patiënt-/ wonddossier en start met basiswondzorg.

  • Volg de aandoeningsspecifieke medisch-specialistische richtlijn(en) of NHG-standaard(en) voor het opstellen van een behandelplan indien onderliggend lijden bekend is maar de wond naar verwachting ongecompliceerd binnen drie weken geneest.

  • Beoordeel meetbaar en reproduceerbaar gedurende de eerste drie weken ten minste wekelijks of de wond met behulp van het behandelplan op basis van de diagnose volgens de verwachting geneest.

  • Verwijs naar een expertteam indien de aantoonbare genezingstendens onvoldoende is en de wond niet binnen twee tot drie weken geneest [8,9].

  • Geef mondeling en/of schriftelijke informatie en adviezen aan de patiënt en duidelijke instructie aan diens directe verzorgers/verpleegkundigen over hoe om te gaan met de wond met als doel wondgenezing te bespoedigen.

Wondzorgcategorieën

Basiswondzorg


Wondzorgcategorie I

Patiënten met een wond waarbij behandeling noodzakelijk maar niet spoedeisend is en met behulp van basiswondzorg moet kunnen genezen.

Voorbeeld: Traumatische onderbeenwond met een goede genezingstendens.


Wondzorgcategorie II

Patiënten met een wond waarvoor behandeling snel gestart dient te worden (spoedeisend) maar waarbij de wond binnen drie weken moet kunnen genezen met behulp van basiswondzorg. Voor behandeling en wondzorg dienen waar mogelijk bijbehorende (aandoeningsspecifieke) richtlijnen gevolgd te worden.

Voorbeeld: Een patiënt met een (oppervlakkige) brandwond of een skin tear (laceratie).


Complexe wondzorg


Wondzorgcategorie III

Patiënten met een wond (niet spoedeisend) die na drie weken, ondanks basiswondzorg (volgens geldende richtlijnen), onvoldoende genezing vertoont [8,9]. Bij deze categorie volstaat basiswondzorg niet en is multidisciplinaire, gespecialiseerde wondzorg nodig.

Voorbeeld: Een patiënt met een niet genezende decubituswond of een niet genezend arterieel ulcus zonder complicerende factoren.


Wondzorgcategorie IV

Patiënten met een wond waarvoor behandeling spoedeisend is omdat de wond functie- of orgaanbedreigend is, of zelfs levensbedreigend. Doorgaans betreft het (traumatische) wonden waarbij diepere structuren dan de huid beschadigd kunnen zijn, of bestaande wonden met secundaire regionale of systemische infectieverschijnselen. Deze patiënten dienen direct gezien te worden op de SEH of door een expertteam.

Voorbeeld: Een patiënt met een uitgebreid/groot huiddefect na trauma, ernstige brandwonden.

Specifieke behandeling bij verschillende wonden

Voor een aantal verschillende soorten wonden, is een specifieke behandeling het meest passend. Deze wonden en behandelmogelijkheden zijn hier beschreven:

Bronnen

8. Meerwaldt R, Das F, Fentener van Vlissingen J, Lange de E, Maessen-Visch MB, Montfrans van C, Oskam J, Quataert P. Reiding KF, Stoeldraaijers L. Timm KC, Zuijlen van PPM. Kwaliteitsstandaard Organisatie van wondzorg in Nederland. [Internet]. 2018. Beschikbaar via: http://www.wcs.nl/wp-content/uploads/Kwaliteitsstandaard-Organisatie-van-wondzorg-in-Nederland.pdf [Geraadpleegd 3 augustus 2022].

9. Richtlijn kwaliteitsstandaard organisatie van wondzorg in Nederland. Federatie Medisch specialisten. [Internet]. 2018. Beschikbaar via: https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/kwaliteitsstandaard_organisatie_van_wondzorg_in_nederland/basiswondzorg.html. [Geraadpleegd 3 augustus 2022].